Wendy en Annemarieke wandelen elke zaterdag samen: ‘Doe het gewoon’

“Elke dinsdagavond help ik bij de filmavond. Dan halen we de bewoners op en geven we ze een lekker plekje in het theater, met een kopje koffie en koekje erbij natuurlijk. Dan kijken we een film, een opera, of een tv-show van vroeger.” Met een stralende lach vertelt Sude over haar vrijwilligerswerk. Ze is zestien, zit in het eindexamenjaar van het tweetalig VWO en heeft een bijbaan bij de Dekamarkt. Toch maakt ze elke week tijd vrij om vrijwilligerswerk te doen bij Hogewey. “Ik was heel verlegen en een beetje nerveus. Mijn moeder werkt bij Hogewey en zei dat vrijwilligerswerk goed voor me zou zijn. Hier kom je weer hele andere mensen tegen dan op school en je leert op een andere manier met mensen om te gaan. Dus toen heb ik me aangemeld. Ik vond het meteen leuk, want ik werk met hele leuke collega’s die hun waardering uitspreken, dat is fijn. Het geeft me ook voldoening om plezier te maken met de bewoners en op die manier iets bij te dragen aan hun geluk.” Glimlachend voegt ze toe: “Dit vrijwilligerswerk heeft mijzelf ook echt geholpen om mijn sociale vaardigheden uit te breiden en mijn grenzen te verzetten.” ‘Soms doen we een polonaise’ “Veertien jaar geleden is mijn man overleden,” vertelt de achtenzeventigjarige Corrie. “Toen was ik ineens alleen. Ik dacht: dan kan ik maar beter leuke dingen gaan doen, want ik ben altijd erg van het gezellig maken. Mijn schoonzus zei: ‘Ga vrijwilligerswerk doen bij Hogewey’. In eerste instantie leek me dat niks. Ik had nog nooit met dementie te maken gehad en wist niet of ik daar wel mee om kon gaan. Maar ik ben toch eens gaan kijken en werd meteen enthousiast.” Elke woensdagavond helpt Corrie bij het borreluurtje op Hogewey. “Dan halen we de mensen op, draaien oude muziek en gaan we borrelen en dansen. Soms doen we zelfs een polonaise. Echt een feestje hoor!” Ze lacht vrolijk. “Op donderdag ben ik hier ook, eerst bij het smartlappenuur. Dan zingen we met elkaar, gezellig met een kopje koffie en een koekje. En ’s middags is het brei-uurtje, maar sommige bewoners gaan dan schilderen of kleuren.” Corries ogen beginnen te twinkelen. “Dat is zo gezellig. En het leuke is dat tijdens zo’n activiteit de gesprekken op gang komen. Vooral over vroeger. Vorige week vertelde een bewoner nog over het maandverband dat vroeger altijd aan de lijn hing. En daarna ging het ineens over petroleumstelletjes. Ondanks hun dementie weten de mensen over vroeger nog heel veel. Ik geniet van dat soort gesprekken.” Goed gevoel “Dit vrijwilligerswerk geeft zoveel afleiding en plezier. Ik heb ineens weer collega’s en ik leer heel veel van de jongeren die hier ook werken,” vertelt Corrie. “Natuurlijk is het ook wel eens verdrietig, bijvoorbeeld als je ziet dat een bewoner achteruitgaat, of wanneer iemand overlijdt. Soms is het ook goed dat het kaarsje uitgaat, maar het blijft verdrietig.” Ze is even stil. “Gelukkig overheerst vooral het plezier en ga ik altijd met een goed gevoel naar huis. Dan denk ik: wat was het weer gezellig en wat heb ik veel geleerd.” Daar is Sude het mee eens. “Het is heel erg leuk en leerzaam om met ouderen om te gaan. Soms zeggen ze onbedoeld hele grappige dingen.” Ze lacht. “En ik vind het een fijn gevoel om ze te helpen en het gezellig voor ze te maken. Het voelt soms alsof ik familie ben van de mensen die hier wonen.” Corrie kijkt bewonderend naar Sude. “Wat zeg je dat mooi! Want zo is het echt, het voelt als familie. En ik zou iedereen aanbevelen dat eens te komen ervaren, want bij Hogewey zoeken ze altijd mensen. Zelfs als je denkt dat omgaan met oude mensen niks voor je is, want dat dacht ik eerst ook. Maar het geeft me heel vele voldoening en blijheid.” Sude knikt. “Ik hoor mensen soms zeggen dat ze niet het geduld hebben om met ouderen om te gaan. Maar vrijwilligerswerk helpt juist bij het verzachten van je hart en het vergroten van je geduld. Zo voel ik het. Het brengt blijdschap en geluk om andere mensen te helpen. En ik denk dat het heel veel mensen goed zou doen om meer goed te doen.”

Elze van de Wijngaart (67) runt als vrijwilliger de ruilwinkel aan de Sportparklaan in Weesp. “Mensen mogen hier spullen brengen, ruilen, of alleen maar halen, dat maakt niet uit. Maar de ruilwinkel heeft ook een sociale functie, sommige mensen komen hier gewoon voor een gezellig praatje en een kopje koffie.” “Met mensen omgaan is mijn lust en mijn leven,” vertelt Elze van de Wijngaart. Ze is het liefst altijd onder de mensen en daarvan is haar carrière het bewijs. Bijna twintig jaar stond ze achter de bar bij café de Natte Krant. Toen dat café de deuren sloot liet Elze zich omscholen en werd ze conducteur op de tram in Amsterdam. Maar Elzes leven verandert drastisch, wanneer ze vier jaar geleden door gezondheidsproblemen volledig arbeidsongeschikt wordt verklaard. Ruilwinkel “Door mijn ziekte zat ik ineens thuis. Een maatschappelijk werkster van Versa Welzijn kwam vaak bij me over de vloer en leerde me een beetje kennen. Zij wist dat ik het miste om mensen om me heen te hebben en vertelde me over het idee voor de ruilwinkel. Die moest nog helemaal opgezet worden en ze vroeg of ik wilde helpen en mee wilde denken. Nou, dat vond ik wel leuk.” Aan de Sportparklaan 2 in Weesp, waar ook Jongerencentrum Trainspotting zit, vindt Versa Welzijn een geschikte ruimte voor de ruilwinkel. “Samen met mijn maatje Sjaak ben ik daar begonnen met schoonmaken en opknappen. Ik mocht mijn wensen uitspreken en zo werd er een pashokje en een barretje ingebouwd.” Ondertussen spreekt Elze haar netwerk aan en zijn er veel mensen die spullen – zoals kleding, huishoudelijke artikelen, schoenen, spelletjes en keukenspullen – bij de ruilwinkel brengen. In mei 2021 opent de ruilwinkel officieel de deuren. Ruilen is niet verplicht Elze is de drijvende kracht van de ruilwinkel. “Maar ik doe het niet alleen hoor! Ik heb veel vrijwilligers om me heen. Mensen die zijn aan komen waaien en zijn blijven hangen. In alle soorten en maten en van allemaal verschillende nationaliteiten, hartstikke gezellig.” Samen met de andere vrijwilligers sorteert Elze de spullen die zijn ingebracht. “Wat netjes is wordt opgehangen en mooi uitgestald. We zijn ook vaak aan het schoonmaken en opruimen, er is altijd wel iets te doen. Maar we doen natuurlijk ook vaak met z’n allen een bakkie, dat hoort er ook bij.” De ruilwinkel is elke maandag van 10.00 tot 13.00 uur, elke dinsdag van 13.00 tot 16.00 uur en elke laatste zaterdag van de maand van 12.00 tot 16.00 uur geopend. “Mensen kunnen hier spullen brengen, ruilen, of alleen maar iets meenemen, het mag allemaal. Ruilen is niet verplicht. We hebben wel een donatiepot. Daar kopen we de koffie van. En als we iets nodig hebben voor de winkel, zoals kleerhangers, dan komt dat ook uit die pot.” Heel gemoedelijk In de ruilwinkel is Elze helemaal op haar plek. “Ik hou van mensen om me heen en – als ik het over mezelf mag zeggen – ik kan ook goed met mensen omgaan. Dat is belangrijk in de ruilwinkel, want deze plek heeft ook een sociale functie. Mensen komen hier voor een kopje koffie en om even te kletsen. Dat is toch leuk? Ze zien het als een uitje. En dan helpen ze vaak ook even mee als er iets gedaan moet worden.” Elze herinnert zich dat een van haar inmiddels vaste vrijwilligers in het begin erg met zichzelf in de knoop zat. “Ze zat niet goed in haar vel, was onzeker en wantrouwend naar andere mensen. Langzaamaan heb ik haar vertrouwen gewonnen en is ze uit haar schulp gekropen. Zo heeft ze haar zelfvertrouwen teruggevonden.” Ze glimlacht trots. “Ik laat haar nu met een gerust gevoel zelfstandig in de winkel aan de gang gaan. Het gaat zo goed met haar dat haar dochter laatst naar me toe kwam om te vertellen hoe blij ze daarmee is.” “Met de vrijwilligers en de klanten die hier in de ruilwinkel langskomen gaat het er heel gemoedelijk aan toe. Er is geen drempel. Als mensen hier eenmaal een keertje binnen zijn geweest en merken dat we allemaal aardig en leuk zijn, dan komen ze altijd weer terug.” "Ik word er blij van" De vrijwilligster meldt dat spullen voor de ruilwinkel welkom zijn. “Tijdens openingstijden mag je altijd spullen brengen. Maar geen babykleren, want dat loopt niet hier. En voor echt grote dingen zoals meubels of wandelwagens hebben we geen plek. Maar kleding, of spulletjes voor in huis willen we graag.” Aan de twinkeling die in Elzes ogen verschijnt als ze over de ruilwinkel praat, is haar plezier en betrokkenheid af te lezen. “Als ik de blije koppies zie van mensen die de winkel bezoeken, of ik krijg een compliment van iemand die het een mooi initiatief vindt, dan krijg ik daar energie en een goed gevoel van. Ik vind het leuk om mensen blij te maken, daar word ik zelf blij van.”

De vrijwilligers van BuurtBuik koken elke dinsdagavond in de kantine van voetbalvereniging FC Weesp een driegangenmenu van producten die anders in de prullenbak zouden belanden. Floortje Jansen is een van die vrijwilligers: ‘Iedereen die wil mag gratis mee-eten bij BuurtBuik. Echt iedereen! Dat maakt het publiek enorm divers en loopt iedereen aan het einde van de avond vrolijk de deur uit. Daar word ik echt blij van.” Stapels dozen van een maaltijdboxleverancier, kratjes van supermarkten en een doosje met gebakjes van de bakker. Het is slechts een greep uit de producten die dinsdag aan het eind van de middag over de tafels bij FC Weesp zijn uitgespreid. Het is allemaal overgebleven voedsel, dat is opgehaald door de vrijwilligers van BuurtBuik. Vervolgens koken de chefs van BuurtBuik, ook vrijwilligers, er op dinsdagavond een gezond driegangenmenu van. En iedereen die wil mag gratis aanschuiven om mee te eten. ‘Dit is het moment’ Floortje Jansen (42) is sinds begin 2023 bestuurslid van BuurtBuik in Weesp. “Ik wilde al een hele tijd vrijwilligerswerk doen, maar met mijn baan en ook nog twee jonge kinderen lukte het me niet om het in te plannen in mijn week. Toen mijn jongste vier werd en naar school ging, dacht ik: dit is het moment.” Ze straalt. “Ik maakte een afspraak met de Versa Vrijwilligerscentrale en daar vertelden ze me over BuurtBuik. Ik was meteen enthousiast en wist dat ik me hiervoor wilde gaan inzetten.” Lachend vertelt ze dat ze in eerste instantie van plan was om een uur per week vrijwilligerswerk te gaan doen. “Maar voor ik het wist zat ik in het bestuur van BuurtBuik. Het is ook zo leuk.” ‘Wanneer het mij uitkomt’ Gemiddeld vier uur per week, dat is wat Floortje besteedt aan haar rol als bestuurslid. “Vrijwilligers van BuurtBuik hoeven niet elke dinsdag aanwezig te zijn bij de BuurtBuikavond. Ik probeer er twee keer per maand bij te zijn. Verder onderhouden we contacten met de vrijwilligers, met leveranciers, maar ook met subsidieverleners, sponsoren en bijvoorbeeld de beheerder van de locatie. Het werk als bestuurslid is dus ontzettend divers en ik kan dat gewoon doen op momenten waarop het mij uitkomt.” Het is ook de rol van het bestuur om contacten te leggen en onderhouden met organisaties en instellingen, legt Floortje uit. “Een tijdje geleden werden we benaderd door bewoners van het Oekraïne-huis. Een paar van hen komen af en toe bij BuurtBuik eten en ze wilden een speciaal toetje maken voor alle eters van BuurtBuik. Geweldig toch!” Binnenkort komen de bewoners van Philadelphia – een woonlocatie in Weesp voor mensen met een verstandelijke beperking en mensen met autisme – voor het eerst eten bij BuurtBuik. “Zo ben ik ook in gesprek met andere organisaties in Weesp, die misschien ook eens bij BuurtBuik willen aanhaken. Echt iedereen is welkom: alleen, samen, groot, klein, oud, jong, rijk, arm, links, rechts, wit, zwart, praktisch, theoretisch, Nederlands of anderstalig, et cetera. En dat maakt BuurtBuik bij uitstek een plek waar mensen uit hun eigen bubbel kunnen stappen en anderen kunnen ontmoeten.” ‘Het draait om plezier’ Elke dinsdag eten er gemiddeld zestig mensen bij BuurtBuik. “Best veel hè?” lacht Floortje trots. “Maar dat is inclusief vrijwilligers. We zitten goed wat betreft het aantal ondersteunende vrijwilligers die op de dag zelf helpen. Heel fijn dat er zoveel enthousiastelingen zijn die de handen uit de mouwen willen steken.” Toch heeft BuurtBuik Weesp vacatures openstaan. “We zijn nu met vijf bestuursleden, maar het liefst willen we er nog één of twee bij. Dan kunnen we nog beter de taken verdelen. Er staat gemiddeld een halve dag per week voor, maar ik kan uit ervaring vertellen dat het allemaal heel luchtig en relaxed is. We zijn echt een leuk bestuur.” Ze lacht hardop. “Dat mag ik wel zeggen toch? Het draait om plezier en om elke dinsdag een leuke avond op te tuigen.” ‘De chefkok bepaalt wat er gemaakt wordt’ Ook is BuurtBuik Weesp op zoek naar chefkoks, vervolgt Floortje. “Het liefst willen we elke dinsdag twee chefs die de keuken van FC Weesp kennen, een goede inschatting van de hoeveelheid ingrediënten kunnen maken en voor grote groepen kunnen koken. We hebben er nu een paar, maar het is fijner als de poule iets groter is. Je hoeft geen professionele kok te zijn, om bij BuurtBuik te koken. Maar het is wenselijk als je een beetje weet wat je doet in de keuken.” Ze legt uit dat je als chef bij BuurtBuik om 16 uur begint op dinsdag. “Dan liggen de spullen er al die we hebben gekregen van onze leveranciers. Overigens zijn we ook altijd nog op zoek naar extra leveranciers,” voegt ze toe. “Als chef bepaal jij wat er gekookt wordt. Tuurlijk betrek je daar het keukenteam bij, maar de chefkok heeft de leiding. En dan is er een heel team dat helpt snijden, roeren, opdienen enzovoorts. Rond 20 uur is de chef meestal weer klaar. En je hoeft echt niet elke dinsdag er te zijn. Idealiter is eens per maand helemaal goed.” ‘Iets betekenen’ Op de vraag wat ze het leukst vindt aan haar vrijwilligerswerk bij BuurtBuik, antwoordt Floortje: “Die vraag raakt me. Want BuurtBuik heeft een plek in m’n hart ingenomen. Het is het antwoord op een verlangen en een wens die ik al heel lang had: iets doen en iets betekenen. Ik vind het zo leuk om op dinsdag al die blije mensen te ontmoeten en gezellig met iedereen te kletsen, met vrijwilligers en bezoekers. Mijn eigen kinderen neem ik ook geregeld mee, zodat zij ook buiten hun school en sport om andere mensen ontmoeten. Dat is nog een extra toegevoegde waarde voor mij. Zo tof dat we elke dinsdag weer een divers publiek ontvangen en een geweldige avond uit de grond stampen. Daar word ik enorm blij van.” Wil je ook een keer komen eten bij BuurtBuik? De sfeer proeven en zien of vrijwilligerswerk bij BuurtBuik iets voor jou is? Iedere dinsdagavond wordt er gekookt in de kantine van FC Weesp. Vooraf aanmelden is niet nodig. Je bent welkom vanaf 18.00 uur.